19 jan 2023

Werkgroep juristen stimuleert landbouwtransitie, vooral praktisch

Menig boer, tuinder of maker die onderdeel wil zijn van een duurzamer voedselsysteem, loopt vroeg of laat tegen belemmerende wet- en regelgeving aan. Wat hen en dat systeem als geheel helpt, is een meer stimulerende juridische omgeving die deze transitie ondersteunt. Een diverse groep juristen vindt dat ook, en helpt De Plaatsen om dit voor elkaar te krijgen.

De juristen hebben zich verbonden aan de Klimaattafel landbouw & landgebruik van het initiatief ‘Jurist Doet WAT’. Bedrijfsjurist Flore Groen is voorzitter van deze Tafel die zich graag verbindt met koplopers: ‘Mensen en initiatieven die we kunnen supporten met zaken waar ze in juridische zin tegenaan lopen. Dit is ook meteen de reden dat initiatiefnemer van De Plaatsen Geert van der Veer gevraagd is om één van de tafelgenoten te zijn.’

Praktische juridische hulp
Dat ‘haar’ team van juristen zich nu onbezoldigd verbindt aan De Plaatsen is goed nieuws; ook voor boeren en tuinders die onderdeel willen zijn van een volhoudbaar, regeneratief voedselsysteem, vertelt ze. ‘Jurist doet WAT wil vooral praktisch bezig zijn met de transitie naar een duurzame samenleving. Ook De Plaatsen heeft een praktische insteek, namelijk kennis ontsluiten voor de mensen die de voedseltransitie mogelijk moeten maken; vooral boeren, tuinders en andere makers dus.’

De leden van de Klimaattafel zijn zowel vraaggestuurd als op eigen initiatief al aan de slag gegaan. ‘We hebben een advies geschreven aan de Rijksoverheid om wetgeving om te buigen van maatregelgericht naar doelgericht. Door bijvoorbeeld de integratie van risicomanagement in regelgeving willen we het wederzijdse vertrouwen tussen boer en overheid terugbrengen.’

Ook schreef een lid van de Klimaattafel landbouw & landgebruik een artikel over hoe je als grondeigenaar verduurzaming van je pachter kan stimuleren of zelfs verplichten. ‘Daarnaast hebben we een aantal casus vanuit de praktijk besproken, waarmee de aandrager gelijk verder kon.’

Gescheiden domeinen samen
Wat volgens Groen de beweging naar regeneratieve landbouw juridisch zo interessant maakt, is dat het hier gaat om de wisselwerking tussen domeinen die juridisch vaak gescheiden zijn: landbouw en natuur.

‘We willen voorkomen dat de principes van regeneratieve landbouw worden ondermijnd door traditionele manieren van natuurbescherming. In plaats daarvan willen we laten zien dat deze vorm van landbouw geen bedreiging is voor natuur en ook niet als zodanig wettelijk ingekapseld moet worden.’

Juridisch positief
Dat betekent ook dat het positieve van de landbouwtransitie juridisch de ruimte moet krijgen. ‘Wat je nu ziet is dat veel regelgeving uitgaat van het negatieve; dat we natuur moeten beschermen tegen het slechte uit de landbouw. Belangrijk is dat juristen erkennen dat bij regeneratieve landbouw de biodiversiteit, bodemkwaliteit en natuurwaarden toenemen. En dat dat iets positiefs is.’